ĐHQGHN hợp tác xây dựng Công viên địa chất Lạng Sơn

Ngày 29/11/2021, Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn phối hợp với Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) và Quỹ FNF Việt Nam đồng chủ trì tổ chức Hội nghị quốc tế phát triển đối tác hợp tác công tư xây dựng Công viên địa chất Lạng Sơn.

Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Dương Xuân Huyên và ông Andreas Stoffers,
Giám đốc quốc gia Quỹ FNF Việt Nam đồng chủ trì Hội nghị (ảnh từ bìa phải sang trái)

Tới dự Hội nghị có Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn; đại diện lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn; Giám đốc Quốc gia Quỹ FNF Việt Nam cùng các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp đối tác xây dựng công viên địa chất.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn cho biết, với bề dày truyền thống, ĐHQGHN đã luôn phát huy những thành tựu, chủ động tích cực ứng phó với các cơ hội và thách thức, tiếp tục thực hiện vai trò đầu tàu trong nền giáo dục nước nhà, thực hiện trách nhiệm quốc gia thông qua nhiều hoạt động đa dạng và sáng tạo trong đó có tư vấn chính sách cho các địa phương, cùng các địa phương xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội một cách toàn diện và bền vững. Các nhà khoa học của ĐHQGHN đã tham gia hỗ trợ Quy hoạch Công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn tại Hà Giang, nay đã trở thành một khu du lịch trọng điểm của Quốc gia.

Phó Giám đốc ĐHQGHN chia sẻ, các nước trên thế giới ngày càng có khuynh hướng chuyển dần sang khu vực tư nhân để cung cấp các dịch vụ về cơ sở hạ tầng trong lĩnh vực năng lượng và điện, nước, thông tin liên lạc, giao thông vận tải. Có nhiều lý do cho sự hợp tác với khu vực tư nhân trong phát triển và cung cấp các dịch vụ về cơ sở hạ tầng: Tăng cường hiệu quả trong việc phân phối, điều hành và quản lý dự án về hạ tầng, có cơ hội tiếp cận và nắm bắt các công nghệ tiên tiến,… Công viên địa chất tạo mô hình bảo tồn và phát huy tổng thể mọi giá trị di sản, trong đó di sản địa chất đóng vai trò chủ đạo, bên cạnh các di sản văn hóa, sinh thái, khảo cổ, lịch sử…

Xây dựng các công viên địa chất không chỉ đem lại giá trị to lớn về khoa học và giáo dục mà còn thúc đẩy phát triển mô hình du lịch địa chất và các hoạt động kinh tế bền vững.Với hợp tác công tư trong việc xây dựng Công viên địa chất cho phép sàng lọc, lựa chọn tốt hơn các đối tác, và hỗ trợ trong việc ra quyết định về cơ cấu của dự án, cũng như đưa ra lựa chọn thích hợp về công nghệ.

Đối với vấn đề quản lý các di sản địa chất kết hợp phát triển kinh tế bền vững, PGS.TS Vũ Văn Tích, Trưởng Ban Khoa học – Công nghệ, ĐHQGHN chia sẻ, Lạng Sơn cần nghiên cứu rà soát thêm về công tác bảo vệ các vùng đá vôi bảo tồn văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số một cách hiệu quả và đặc sắc nhất, để từ đó có một khu vực mà người dân có thể “sống được từ du lịch”. Về lâu dài, tỉnh cũng cần xây dựng quy hoạch tổng thể khu du lịch trọng điểm quốc gia với những nội dung cụ thể, bài bản, qua đó không chỉ nâng tầm du lịch Lạng Sơn mà còn góp phần nâng cao sinh kế cho đồng bào trong khu vực.

Liên quan tới nội dung bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa của công viên địa chất, PGS.TS Nguyễn Văn Hiệu, Chủ nhiệm Khoa các Khoa học liên ngành, ĐHQGHN cho rằng, những tập quán, truyền thống văn hóa đa dạng, giàu bản sắc của cộng đồng các dân tộc sinh sống ở khu vực công viên như cộng đồng dân tộc tại chỗ, các dân tộc thiểu số tại huyện Bắc Sơn là những di sản cần có kế hoạch bảo vệ. Để làm được điều này cần tổ chức khảo sát, kiểm kê, đánh giá thực trạng di sản địa phương, đồng thời có kế hoạch và biện pháp bảo vệ đối với các loại hình di sản vật thể, phi vật thể cũng như phát triển du lịch cộng đồng.

Công viên địa chất Lạng Sơn được xây dựng bao gồm 5 huyện là Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan, Hữu Lũng và Chi Lăng; tổng diện tích gần 3.900 km2 với nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Tại những địa phương này có nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể đậm nét vùng cao và đặc sắc về tín ngưỡng.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lạng Sơn Nguyễn Phúc Hà cho biết, việc thành lập, xây dựng và phát triển Công viên địa chất tỉnh Lạng Sơn nhằm bảo tồn và phát huy giá trị tổng thể của di sản địa chất và các loại hình di sản khác, góp phần phát triển bền vững kinh tế – xã hội, bảo vệ môi trường, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh – quốc phòng của khu vực công viên địa chất nói riêng, Lạng Sơn và các tỉnh Đông Bắc Việt Nam nói chung.

Tại Hội nghị, các chuyên gia, nhà khoa học đã có những tham luận chia sẻ kinh nghiệm liên quan tới xây dựng Công viên địa chất và phát triển đối tác hợp tác công tư.

Về kinh nghiệm triển khai các kế hoạch xây dựng Công viên địa chất gắn với hợp tác công tư, Giám đốc Trung tâm Karst và Di sản địa chất, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản Việt Nam Đỗ Thị Yến Ngọc cho rằng, Lạng Sơn cần xây dựng Ban quản lý đủ mạnh, đủ quyền hạn và quản lý một cách hiệu quả; có những ký kết thỏa thuận hợp tác công tư với một số doanh nghiệp tư nhân có mong muốn tham gia vào quá trình xây dựng, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản; đồng thời, tổ chức các hội nghị, hội thảo xúc tiến du lịch, hợp tác quốc tế và tham gia các hoạt động của mạng lưới công viên địa chất toàn cầu của UNESCO.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Dương Xuân Huyên cho biết, những kinh nghiệm, khuyến nghị của các nhà khoa học, các chuyên gia và đại diện các tổ chức, doanh nghiệp được đưa ra là rất hữu ích cho Lạng Sơn. Tỉnh sẽ nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến, khuyến nghị trên trong quá trình xây dựng và phát triển Công viên địa chất Lạng Sơn.

Qua đây, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm, ủng hộ và hỗ trợ, hợp tác trong thời gian tới. Lạng Sơn hoan nghênh các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, tập đoàn trong nước và quốc tế nghiên cứu và triển khai hợp tác đầu tư, tài trợ, triển khai các dự án nghiên cứu, tôn tạo, bảo tồn, phục dựng, đầu tư, nâng cao nhận thức cộng đồng về di sản và công viên địa chất, hạ tầng du lịch, … góp phần giúp tỉnh xây dựng và phát triển Công viên địa chất Lạng Sơn; thực hiện mục tiêu sớm được UNESCO công nhận Công viên địa chất Lạng Sơn là Công viên địa chất toàn cầu.